Kastamonu

KASTAMONU MÜZE MÜDÜRLÜĞÜ

İletişim bilgileri:
Adres: İsfendiyar Mah. Cumhuriyet Cad. No:68 Merkez / KASTAMONU
Tel: 0 366 214 10 70
Faks: 0 366 214 54 56
E-posta: kastamonumuzesi@ktb.gov.tr

Sorumlu olduğu il/ilçe: Kastamonu, Karabük İli ve İlçeleri

Bağlı Birimleri:  
Arkeoloji Müzesi
Etnografya Müzesi (Liva Paşa Konağı)




KASTAMONU MÜZESİ

Adres: İsfendiyar Mah. Cumhuriyet Cad. No:68 Merkez / KASTAMONU
 

Müze binası olarak kullanılan yapı 1910 yılında İttihat ve Terakki Kulübünün Kastamonu Şubesi olarak inşa edilmiştir. Tamamen kesme taştan yapılan binanın planı aynı zamanda Ankara’daki II. Meclis Binasının mimarı olan Mimar Kemallettin Bey tarafından çizilmiştir.  
Osmanlının son dönemindeki taş ustalığını ve özgün mimarisini gösteren anıtsal bir yapıdır. Revaklı girişleri, dış cephedeki sivri kemerli vurguları dikkat çekicidir. Kurtuluş Savaşı yıllarında bina İstiklal Mahkemesi olarak kullanılmış, Cumhuriyetin ilanından sonra bir dönem Halk Evi Binası, bir dönem de Cumhuriyet Halk Fırkası Binası olarak hizmet vermiştir.
M. Kemal ATATÜRK, Kastamonu’yu ziyareti sırasında 30 Ağustos 1925 tarihinde o zamanki Türk Ocağı Binası olan şimdiki Müze Binası’nda Kıyafet ve Şapka İnkılâbını konu alan Kastamonu Nutku’nu vermiştir.  Müze binası Osmanlının son dönemine, Kurtuluş Savaşı yıllarına, Cumhuriyetin ilanına tanıklık etmiştir.
Daha sonraki yıllarda çeşitli kurumlarca kullanılan bina bir ara sinema binası olarak kullanılmıştır. 1940’lı yıllardan itibaren Kastamonu, Zonguldak, Sinop, Samsun, Bolu, Çankırı, vilayetlerinden getirilen eserler bu binada toplanmıştır.
1952 yılında bünyesinde barındırdığı eserler ile Kastamonu Müze Müdürlüğü olarak bölge müzesi niteliğinde hizmete açılmıştır.
Müze Binası zemin+tek kat ve iki ana girişten oluşmakta, sol cephesinde yer alan girişten binanın resmi işlerinin yürütüldüğü idari bölüme geçilmektedir. Binanın sağ cephesinde yer alan giriş ise asıl müze ziyaretçilerini karşılamakta ve ilk girişte danışma kısmında Müze tarihi ile Kastamonu tarihi hakkında yer alan bilgilendirme panoları bulunmaktadır. Girişte ziyaretçileri karşılayan ana salonda, müzenin tarihi geçmişine yakışan Atatürk salonu yer almakta olup bu bölümde Atatürk’ün Kastamonu İline yapmış olduğu ziyaret sırasında kullandığı eşyalar sergilenmektedir.
Zemin katta yer alan salonlardan bir diğeri ise lahitler salonudur. Bu bölümde bölgeden çıkan farklı dönemlere ait mermer lahitlerin yanı sıra terracotta lahitler, adak heykelleri, Satry heykeli ve steller bulunmaktadır. Yine zemin katta steller salonu olarak adlandırılan holde ise genellikle Roma dönemine ait mezar stelleri ve adak heykelleri sergilenmektedir. Dönemin cenaze geleneklerinin anlatıldığı mezar stellerinin yanı sıra bitkisel motiflerle süslenmiş steller de mevcuttur. Özelikle lahitler salonunda yer alan 1971 yılında Araç İlçesinde Kastamonu Müze Müdürlüğünce gerçekleştirilen kurtarma kazısında çıkan ve buluntuları ile birlikte teşhir edilen lahit, dönemin ölü gömme gelenekleri hakkında bilgi vermektedir.
Bölgede prehistorik dönemden, neolitik, kalkolitik, tunç çağları, demir çağı dönemlerine ait yerleşim izlerine rastlanılmakta ve kültürel olarak da Frig, Hitit, Roma, Bizans dönemi yerleşim izleri bulunmaktadır. Müze ikinci katında yer alan vitrinlerde ise bu dönemlere ait eserler kronolojik olarak sıralanmış şekilde sergilenmektedir. Vitrinlerde özellikle Hitit dönemi eserleri olan bronz kaplar ve rhytonlar ziyaretçilerin dikkatini çekmektedir. Yine bölgede gerçekleştirilen Devrekani-Kınık kazısı, Taşköprü Pompeiopolis Antik Kenti Kazısı ve Cide Türbetepe Tümülüs kazısından ele geçen buluntular vitrinlerde teşhir edilmektedir.
Ayrıca Müze binasına ait bahçede bölgeden çıkan aslan heykelleri, mezar stelleri, lahitler gibi taş eserlerin yanı sıra mimari yapı elemanlarından olan sütunlar, sütun başlıkları, sütun kaideleri ve alınlıklar gibi taş eserler sergilenmektedir.

Etnografya Müzesi olarak hizmet veren Livapaşa Konağı, Kastamonu sivil mimarlık örneklerinin nadir eserlerinden olup 1978 yılında Ataoğuz Ailesi’nden Kültür Bakanlığınca alınıp kamulaştırılmış ve 1997 yılında restorasyonu tamamlanarak ziyarete açılmıştır.
Livapaşa Konağı, Kastamonu Askerlik Şubesi Başkanı olan Mir Liva Sadık Paşa tarafından 1879-1881 yıllarında malikane olarak yaptırılmıştır. 19. yüzyıl son devir Osmanlı Çağı sivil mimari özelliklerini yansıtan bu bina bodrum üzerine zemin+iki kat olarak inşa edilmiştir.
Konak, haremlik-selamlık şeklinde ayrılmış birbirine simetrik iki bölümden oluşmakta olup ziyaretçi girişi olarak selamlık tarafı aktif olarak kullanılmaktadır. Toplamda 22 oda, 6 salondan oluşan konakta, zemin kat sergi alanı ve idari birimlerden, 1. kat ve 2. kat ise teşhir alanı olarak kullanılmaktadır.
Etnografya müzesine gelen ziyaretçiler zemin katta ilk olarak Kastamonu’nun 1927-1977 yıllarına ait siyah-beyaz tarihi fotoğraflarının sergilendiği alanı gezerek Kastamonu’nun yakın tarihi hakkında bilgi edinmektedirler. 1. katta ise geçmişten günümüze kadar gelmiş, unutulmaya yüz tutmuş Anadolu’nun geleneksel el sanatlarından olan sofra bezi baskıcılığı, yerli dokumacılık, kunduracılık, semercilik, urgancılık ve bakırcılık sanatlarının anlatıldığı bölümler açık teşhir edilmektedir. Teşhirin daha anlaşılır olması amacıyla mankenlerle ve dönemin orijinal aletleri kullanılarak canlandırılmaya çalışılmıştır.  Yine aynı katta vitrinlerde 19. yy ve 20. yy. başlarına tarihlenen Anadolu kültürüne ait giyim, takı, el işleri, silah ve ahşap eserler sergilenmektedir. Özelikle 1. katta ahşap eserler odasında Kastamonu’nun önemli camilerinden biri olan Kasaba Köyü Mahmut Bey Camii’sine ait ahşap oymacılığının nadir örneklerinden olan ahşap kapısı sergilenmektedir.
Müzenin 2. katında ise Livapaşa Konağı’nın orijinal kullanımına uygun olarak düzenlenmiş haremlik ve selamlık bölümleri, dönemin günlük yaşam tarzının anlatıldığı şekilde açık teşhir edilmektedir. Osmanlı dönemi konak hayatının anlatıldığı bu alanda, gelin odası, misafir odası, günlük oda, baş oda gibi odalar dönemsel kıyafetler giydirilen mankenler kullanılarak anlatım desteklenmiştir.